منهاج

مفاهمه در جامعه از بروز خشونت جلوگیری می کند.نقش خانواده انکارناپذیر است  .

خشونت در اشکال مختلف در جامعه از نوع فیزیکی تا روحی وجود دارد اما در هیچ جامعه ای پسندیده نیست. خشونت آسیب های مختلف برای افراد از جمله کودکان دارد که برای کاهش آن نیاز به ریشه یابی و واکاوی است.

 به گزارش تیتر شهر به نقل از ایرنا، خشونت واقعیت انکارناپذیری است و همه افراد به نوعی قربانیان خشونت محسوب می شوند. آثار و پیامدهای خشونت به لحاظ فردی و اجتماعی متعدد است و ارائه راهکارهای موثر برای مقابله با این مسئله نیاز به بررسی دقیق و کارشناسی دارد.

خشونت از کجا نشات می گیرد؟ چگونه عده ای خشونت را می آموزند؟ در برابر خشونت چگونه باید ایستادگی کرد؟ چگونه می توانیم کشور و جامعه ای دارای رحمت اسلامی و نبوی داشته باشیم؟ چگونه می توانیم جوامع منطقه و جهان را از خشونت برهانیم؟ 
اینها سوالاتی هستند که در سخنرانی رییس جمهور در آستانه سال تحصیلی جدید در مورد موضوع خشونت مطرح شد، و نشانگر اهمیت موضوع مقابله با خشونت است. موضوعی که در سطح بین المللی مطرح است و البته نمودهای بسیاری در سطح جامعه ما دارد. 
خشونت می تواند در رفتار های شخصی و فردی، در محیط خانواده و جامعه بروز و ظهور داشته باشد و دامنه مصادیق آن بسیار گسترده است؛ به طوری که خشونت تنها جنگ و ترور نیست بلکه ناشکیبایی ها، آشفتگی های اجتماعی، هرج و مرج، رفتارهای پرخاشگرایانه، توهین های کلامی و ارتباطی، تنبیه های جزئی، تحریم امکانات، بی توجهی به نیازهای جسمی و روانی، تمسخر، خرد کردن شخصیت، تهدید، دشنام و استهزاء، خشونت های جنسی و ناموسی، تجاوزهای جنسی، گفتار ناخوشایند، بداخلاقی و بدرفتاری، بی احترامی به یکدیگر، نبود اخلاق دوستانه، محرومیت ها و رفتارهای خارج از چارچوب اخلاق اسلامی نیز نوعی خشونت محسوب می شود. 
آسیب ها و ناهنجاری های اجتماعی ناشی از بروز خشونت در جامعه انکارناپذیر است و واقعیت تلخی است که خود را به اشکال مختلف در زندگی شهروندان نشان می دهد و از آنجایی که موضوع خشونت دامنه شمول گسترده ای دارد و همچنین موضوعی چند جانبه و چند بعدی است، به نظر می رسد که بهره مندی از نظر کارشناسان و متخصصان با نقطه نظرات و دیدگاه های مختلف، برای پیدا کردن راه حل هایی جهت مقابله با خشونت و کاهش آن در جامعه می تواند راهگشا باشد .
با توجه به ضرورت و اهمیت پرداختن به این موضوع، میزگردی با عنوان «راهکارهایی برای مقابله با خشونت» به میزبانی خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا) با حضور دکتر حسین احمدی نیاز حقوقدان، دکتر سید جواد میری منیق جامعه شناس و دکتر محسن لواسانی روان شناس برگزار شد و هر یک از این صاحبنظران، از منظر تخصصی به این موضوع پرداختند.

** آیا درست است در کشوری که به امربه معروف و نهی از منکر و کارهای فرهنگی توصیه می شود، شاهد جنایت باشیم؟ 
حسین احمدی نیاز حقوقدان و وکیل دادگستری در این میزگرد با اشاره به قتل اخیر 4 دختر 6 تا 10 در شهرهای مختلف کشور، در این زمینه می گوید: این دختران خردسال قربانی تبدیل هوس به جنایت شده اند و نمونه کوچکی از خشونت های موجود در جامعه هستند و همیشه بیم تکرار آن وجود دارد. 
این حقوقدان ادامه می دهد: موضوع مهم در این زمینه این است که آیا ما این موضوعات و موضوعات مشابه را کالبدشکافی کرده ایم و اگر آری به چه میزان و دوم اینکه علل بروز این نوع خشونت ها در جامعه ما چیست؟ آیا درست است در کشوری که به امربه معروف و نهی از منکر و کارهای فرهنگی توصیه می شود، شاهد جنایت باشیم؟ 

**لزوم بازنگری محتوای کتب درسی مقاطع تحصیلی
احمدی نیاز با تاکید بر سخنان رئیس جمهوری در روز بازگشایی مدارس، می گوید: با بررسی کتب درسی مقاطع تحصیلی مختلف جای خالی یکسری مفاهیم کلیدی و بنیادی همچون بردباری، همزیستی مسالمت آمیر، عشق ورزیدن، دموکراسی، حقوق بشر، احترام به همنوع ، احترام متقابل و مفاهیمی از این نوع کاملا مشهود است و باید این مفاهیم در کتب درسی گنجانده شود و به دانش آموزان آموزش داده شود که در این صورت در بازخورد اجتماعی ما در آینده بسیار موثر خواهد بود. 
وی در این زمینه ادامه می دهد: افرادی در جامعه حضور دارند که رتبه علمی خوب و وضع اقتصادی رو به بالایی دارند اما از جهت درک مفاهیم شهروندی و شعور اجتماعی تهی از این مفاهیم هستند و این کمبودها در عمل نمایان می شود. 

** در حال حاضر 15 میلیون پرونده جاری در مراجع قضایی وجود دارد
این وکیل با اشاره به اینکه طبق اعلام رئیس قوه قضاییه در حال حاضر 15 میلیون پرونده جاری در مراجع قضایی وجود دارد، اضافه می کند: بر این اساس به طور میانگین هر سه خانواده ایرانی دارای یک پرونده قضایی است که مشاهده می شود دختر علیه مادر، پدر علیه پسر و پسر علیه خانواده شکایت کرده است و این یعنی یک ناهنجاری و یک خشونت در خانواده ها وجود دارد؛ کرامت انسانی و معیارهای اخلاقی و احترام مفهوم واقعی خود را از دست داده و ذایل شده است.

**زندان ها بازدارندگی ندارند 
احمدی نیاز با طرح این سوال که چرا علی رغم تمام پند و اندرزها و امر به معروف ها و نهی از منکرها شاهد این حجم وسیع دعاوی در کشور هستیم و چگونه است که پدر علیه فرزند، فرزند علیه پدر اقامه دعوی می کند ؟ ادامه می دهد: وقتی حکم اعدام در ملاء عام صادر می شود، در اصل مردم به دیدن صحنه ارتکاب جرم و یا اعدام تشویق می شوند و این واقعه به یک تفریح تبدیل می شود تا جایی که حتی بازی 'اعدام بازی ' به لیست بازی های کامپیوتری اضافه می شود. بنابراین باید از منظر حقوقی به منشا خشونت ها در جامعه نگاه انداخته و علت تولید این خشونت ها را بررسی کنیم و بدانیم که آیا قانون توانسته نسبت به کاهش جرم اقدام کند یا خود موثر در بازتولید خشونت بوده است. 
این حقوقدان ادامه می دهد: طبق اصل 156 قانون اساسی ، رییس قوه قضاییه و قوه مقننه ملزم و مکلف به پیشگیری از وقوع جرم است. این پیشگیری یعنی پیشگیری از وقوع خشونت و بزه در جامعه اما از منظر حقوقی و قانونی در این زمینه توفیقی حاصل نشده است و تاکنون نتوانسته ایم برای کاهش خشونت در جامعه و بازدارندگی آن اقدامی کنیم. 
احمدی نیاز با انتقاد از وضعیت زندان های کشور آن را به یک دانشگاه بزرگ برای یادگیری اصول خلافکاری و آشنایی با انواع خشونت ها توصیف می کند و می گوید: از آنجایی که زندان های ما از استانداردهای لازم برای بازآموزی یک زندانی برخوردار نیست، کارایی خود را در بعد متنبه شدن زندانی و آثار بازدارندگی از دست داده است.

** هر قاضی به طور میانگین روزانه به 30 پرونده قضایی رسیدگی می کند 
وی با اشاره به اینکه قلم قضات برای صدور حبس باز است ادامه می دهد: عناوین مجرمانه در کشور ما زیاد است و قانونگذار به نحوی قانون مجازات را تنظیم کرده است که دست قضات برای صدور حکم حبس باز است. از طرفی طبق آمار و با توجه به افزایش عناوین مجرمانه و میزان حجم دعاوی هر قاضی به طور میانگین روزانه به 30 پرونده قضایی رسیدگی می کند و این خود یکی از معضلاتی است که فشار زیادی بر روی این گروه از جامعه وارد می شود. 
این وکیل می گوید: عوامل زیادی از جمله اعتیاد ، بیکاری ، تورم ، نابرابری های اجتماعی و اقتصادی باعث بروز خشونت در جامعه وجود دارد. از طرفی بی اعتمادی مردم به قانون نیز سبب مصلح کردن خود به صلاح خشونت برای دفاع از حق و گرفتن حقوق شده است که در قبایل ایرانی بیشتر دیده می شود. 
این حقوقدان با اشاره به اینکه دروغ گفتن به جز در شهادت دروغ امر مرسومی است اضافه می کند: این در شرایطی است که طبق نظر اسلام و با نگاه شرعی دروغ گناه کبیره است و این تعارضی است بین قانون و شرع و مجاز شمارده می شود به عبارتی زمانی که اعتماد از بین برود، همه چیز مجاز شمرده می شود. 
احمدی نیاز با تاکید بر این جمله که باید نگران زیرزمینی شدن خشونت ها باشیم ادامه می دهد: بسیار دیده می شود که عملکرد مسئولین سبب می شود تا خشونت به جرایم سازمان یافته زیرزمینی تبدیل شود که در این صورت بسیار خطرناک خواهد بود و اینها ناشی از برخوردهای سلبی با خشونت است و در حال حاضر کنترل خشونت و بزهکاری موجود در جامعه بسیار سخت شده است.

** چیزی که به عنوان خشونت در جامعه حاکم است، غیبت دیالوگ است
سیدجواد میری منیق، جامعه شناس و عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، می گوید: در جامعه کنونی شکاف طبقاتی وجود دارد و در جامعه ای که شکاف طبقاتی زیاد است، خشونت به انحاء مختلف از جمله خشونت کلامی، خشونت فیزیکی و خشونت نمادین بروز پیدا می کند. 
وی می افزاید: زمانی که ذهن مخدوش باشد، زبان هم مخدوش است و به تبع آن، رفتار هم مخدوش می شود. و چیزی که به عنوان خشونت در جامعه حاکم است، غیبت دیالوگ است. در واقع عدم شکل گیری مفاهمه و گفتگو در جامعه یکی از مهمترین دلایل بروز خشونت است.

**خشونت کلامی در جامعه موج می زند 
میری منیق در ادامه با بیان اینکه در حال حاضر خشونت کلامی در جامعه موج می زند، می گوید: متاسفانه این نوع خشونت حتی در میان مسئولین نیز وجود دارد؛ به طوری که از تربیون های رسمی بروز پیدا می کند.
میری منیق ادامه می دهد: یکی از ریشه های خشونت در جامعه مربوط به مسئله معیشت است. متاسفانه عدالت معیشتی در جامعه وجود ندارد و در اثر شکاف طبقاتی که در جامعه شکل گرفته، افراد احساس محرومیت می کنند. این حس محرومیت، تنها مربوط به نداشتن تامین نیازهای معیشتی و رزق و روزی نیست بلکه حس طرد شدگی و مطرود بودن در میان افراد جامعه را نهادینه می کند.
وی بیان می کند: از جمله مظاهر این شکاف طبقاتی رشد سریع و قارچ گونه بانک ها و نمایشگاه های اتومبیلی است که به عنوان مثال اتومبیل هایی به قیمت یک میلیارد تومان دارد و در کنار آن کارگری وجود دارد که حقوق ماهانه اش کمتر از یک میلیون تومان در ماه است. این شکاف طبقاتی و عدم توزیع عادلانه ثروت باعث ایجاد حس محرومیت می شود و حس تعلق را نسبت به جامعه از بین می برد. و زمانی که حس تعلق خاطر در دل و جان و زبان افراد جامعه از بین برود، هر کس به هر قیمتی، برای اینکه بتواند گلیم خود را از آب بکشد، دست به کار می شود و زمینه بروز خشونت در جامعه ایجاد می شود. به بیانی دیگر، وقتی حس تعلق از دل افراد جامعه بیرون برود، هر اتفاقی ممکن است رخ دهد.
وی در پاسخ به این سوال که خانواده چقدر در شکل گیری خشونت موثر است، می گوید: در ذهن و زبان مردم ایران، خانواده پدرسالار حاکم است اما واقعیت جامعه امروز ما نشان می دهد که زنان نسبت به قبل عاملیت و مشارکت بسیار بیشتری در جامعه دارند .لذا مدل دموکراتیک و شایسته سالاری باید در خانواده حاکم باشد و از نگاه جنسیتی پرهیز شود. 

** شکل گیری دیالوگ و مفاهمه در جامعه از بروز خشونت جلوگیری می کند
میری منیق، یکی از مهمترین نکات در جامعه مدرن را ساختن مفاهمه می داند و می گوید: شکل گیری دیالوگ و مفاهمه در جامعه از بروز خشونت جلوگیری می کند.
میری منیق نوع نگاه به جامعه را در شکل گیری خشونت موثر می داند و ادامه می دهد: اگر در جامعه هرکس تخطی کرد مجازات شود، جامعه مجازاتی می شود و اگر بررسی کنیم که چه زمینه هایی برای جرم و بزه در جامعه وجود دارد و با نگاه های ترمیمی سعی کنیم زمینه را برای بازسازی مطلوب فراهم سازیم، جامعه اصلاح خواهد شد. 
این جامعه شناس می گوید: در نگاه ترمیمی زمینه شکل گیری انسان مطلوب فراهم می شود و همانگونه که علامه جعفری اشاره دارد، جامعه آرمانی، جامعه ای است که در آن اشخاص تبدیل به شیء نشوند و از سمت اشیاء به سمت شخصیت ها برویم.
وی ادامه می دهد: در نگاه اسلامی، نگاه ترمیمی مطلوب است و سعی در هدایت افراد جامعه است.

** در نظام حقوقی و قضایی، مرز میان جرم و گناه مشخص نیست
همچنین وی می گوید: مشکلی که در نظام حقوقی و قضایی وجود دارد این است که، مرز میان جرم و گناه مشخص نیست و در واقع مسائلی که بعد اخلاقی دارد، ابعاد حقوقی و قضایی پیدا کرده و شاید یکی از دلایل افزایش پرونده های قضایی اختلاط مسائل اخلاقی و قضایی باشد. لذا نیاز به یک واکاوی جدی در این مورد در جامعه احساس می شود و در صورت واکاوی، جامعه مدنی احیا خواهد شد. بدین معنا که مدنیت جای عنف و خشونت را خواهد گرفت.
میری منیق می گوید: یکی از مسائل دیگری که باید برای مقابله و کاهش خشونت به آن پرداخت، بازتعریف مفهوم اوقات فراغت است. چرا که در ایران اوقات فراغت تعریف نشده است. در فضای شهری نیز اوقات فراغت جایی ندارد و اوقات فراغتی هم که وجود دارد، براساس شکاف طبقاتی است.

** نقش خانواده در جلوگیری از خشونت انکارناپذیر است
محسن لواسانی روانشناس و عضو هیات مدیره انجمن مطالعات خانواده ایران، بین کمبود انرژی روانی و خشونت رابطه مستقیمی برقرار می کند که به منظور کمبود انرژی روانی به دنبال راه های غیرمتعارف می رویم. وی دراین زمینه می گوید: نقش نهادهای آموزشی در جلوگیری از خشونت انکارناپذیر است و باید به محتوای آموزشی، شیوه های آموزش و مهمتر از همه کانون خانواده توجه ویژه شود. 
وی با اشاره به اینکه فرهنگ هر جامعه ای بایدها، نبایدها و شخصیت افراد آن جامعه را می سازد و شخصیت افراد نیز رفتار آنها را می سازد، اضافه می کند: دو درصد از کل مردم جهان از نظر روانی سالم هستند، 18درصد اختلال شخصیت دارند و 80 درصد آدم های نرمال و معمولی هستند که با یک موج تبدیل به افراد دارای اختلال شخصیت می شوند. 
این روانشناس در این زمینه ادامه می دهد: آنچه که در این آمار مهم است این است که باید حواسمان به 80 درصد جامعه باشد تا به جمع 18 درصد اختلال شخصیت نپیوندند. 
عضو هیات مدیره انجمن مطالعات خانواده ایران بحث خشونت را همه جانبه گرا معرفی می کند و تاکید می کند: مدرسه جایی است که به ما نظم می دهد و در واقع تربیت و شکل گیری شخصیت افراد در وهله نخست در خانواده شکل می گیرد. معمولا اولین تنبیه ها را کودکان در خانواده تجربه می کنند 

** مراکز نگهداری کودکان بزهکار باید آموزش های مهارتی و فنی حرفه ای ارائه بدهند
به گفته وی نتایج بررسی خشونت در مراکز نگهداری کودکان بزهکار نشان داده است که شیوه نگهداری بچه ها نتوانسته منجر به کاهش خشونت شود. بنابراین باید در حوزه آموزشی به بچه هایی که در معرض خطر هستند کمک کرد تا به صورت مهارتی و حتی فنی و حرفه ای آموزش ببینند. 

** حوزه آموزش در کشور ما نیاز به اقدام فرهنگی دارد
لواسانی با تاکید بر اهمیت اجرای برنامه های پیشگیرانه از مهدهای کودک پیشنهاد می کند: قوانین مربوط به سن ازدواج و اخلاق را در حوزه خانواده با حفظ چارچوب های دینی و اخلاقی اصلاح کنیم این روانشناس با تاکید بر اهمیت نقش آموزش از پایین ترین مقاطع تحصیلی، می گوید: حوزه آموزش در کشور ما نیاز به اقدام فرهنگی دارد. منظور این است که آموزش ها باید همه جانبه گرا باشند و خانواده ها و معلمان را درگیر کند. 
همچنین باید افزایش سطح توانمندی های پزشکان، مشاوران و کارکنان نظام بهداشت و درمان را در دستور کار قرار دهیم تا مهارت های لازم در مدیریت با خشونت های خانگی و مدرسه را آموزش دهند. 

**دولت باید بیشترین بودجه اش را در فرهنگ سازی هزینه کند
وی ادامه می دهد: جامعه ما جامعه غمناکی است که از افسردگی شهروندان و نبود معیارهای شاد زیستن حاصل شده است. از طرفی مولفه های شاد زیستن در شهرهای بزرگ مثل تهران چیزی وجود ندارد. بنابراین دولت باید بیشترین بودجه اش را در فرهنگ سازی هزینه کند و شاد زیستن را به مردم آموزش دهد.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: